۱-تعریف پرسشنامه Questionnaire
پرسشنامه Questionnaire:پرسشنامه ابزاری تحقیقی است که مشتمل بر یک سری سوال به منظور جمع آوری اطلاعات از پاسخ دهندگان می باشد. پرسشنامه ها را می توان نوعی مصاحبه کتبی در نظر گرفت. آنها را می توان چهره به چهره، از طریق تلفن، کامپیوتر یا پست انجام داد
پرسشنامه ها روشی نسبتاً ارزان، سریع و کارآمد برای به دست آوردن مقادیر زیادی از اطلاعات از نمونه بزرگی از افراد ارائه می کنند.
دادهها را میتوان نسبتاً سریع جمعآوری کرد، زیرا محقق نیازی به حضور در هنگام تکمیل پرسشنامهها ندارد. زمانی که مصاحبه غیرعملی باشد، این برای جمعیت های بزرگ مفید است
با این حال، مشکل پرسشنامه ها این است که پاسخ دهندگان ممکن است به دلیل مطلوبیت اجتماعی[۱] دروغ بگویند. بیشتر مردم میخواهند تصویر مثبتی از خود ارائه دهند و بنابراین ممکن است دروغ بگویند یا حقیقت را تحریف کنند تا خوب به نظر برسند، به عنوان مثال، دانشآموزان در طول مدت بازبینی اغراق میکنند.
پرسشنامه ها می توانند ابزاری مؤثر برای سنجش رفتار، نگرش ها، ترجیحات، نظرات و نیات تعداد نسبتاً زیادی از آزمودنی ها ارزان تر و سریع تر از روش های دیگر باشند.
اغلب یک پرسشنامه از هر دو سؤال باز و بسته [۲]برای جمع آوری داده ها استفاده می کند. این مفید است زیرا به این معنی است که هم داده های کمی و هم کیفی[۳] را می توان به دست آورد.
۲-سوالات بسته
سؤالات بسته تنها با اجازه دادن به پاسخهایی که در دستههای از پیش تصمیمگیری شده قرار میگیرند، پاسخ را ساختار میدهند. داده هایی که می توانند در یک دسته قرار گیرند، داده های اسمی نامیده می شوند. این دسته را می توان به دو گزینه محدود کرد، به عنوان مثال، دوگانه (به عنوان مثال، “بله” یا “خیر”، “مذکر” یا “زن”)، یا شامل فهرست های کاملاً پیچیده ای از گزینه ها باشد که پاسخ دهنده از آنها می تواند انتخاب کند (مثلاً چندتومی).
سوالات بسته همچنین می توانند داده های ترتیبی (که می توانند رتبه بندی شوند) ارائه دهند. این اغلب شامل استفاده از یک مقیاس درجه بندی مداوم برای اندازه گیری قدرت نگرش ها یا احساسات است.
به عنوان مثال، کاملاً موافق / موافق / خنثی / مخالف / کاملاً مخالف / قادر به پاسخ دادن نیستم.
سوالات بسته برای تحقیق در مورد شخصیت A (به عنوان مثال، فریدمن و روزنمن، ۱۹۷۴)، و همچنین برای ارزیابی رویدادهای زندگی که ممکن است باعث استرس شوند (هولمز و راه، ۱۹۶۷)، و دلبستگی (فرالی، والر، و برنان، ۲۰۰۰)استفاده میشود.
الف-نقاط قوت
پرسشنامه های بسته پاسخ می توانند مقرون به صرفه باشند. این بدان معناست که آنها می توانند مقادیر زیادی از داده های تحقیقاتی را با هزینه های نسبتاً پایین ارائه دهند. بنابراین، حجم نمونه بزرگی را می توان به دست آورد که باید معرف جامعه باشد، سپس محقق می تواند آن را تعمیم دهد.
- پاسخ دهنده اطلاعاتی را ارائه می دهد که می تواند به راحتی به داده های کمی تبدیل شود (مثلاً تعداد پاسخ های “بله” یا “خیر” را بشمارید)، امکان تجزیه و تحلیل آماری پاسخ ها را فراهم می کند.
- سوالات استاندارد شده است. از همه پاسخ دهندگان دقیقاً سؤالات یکسانی به ترتیب یکسان پرسیده می شود. این بدان معناست که یک پرسشنامه را می توان به راحتی تکرار کرد تا پایایی آن بررسی شود. بنابراین، محقق دوم می تواند از پرسشنامه برای بررسی سازگاری نتایج استفاده کند
ب-محدودیت های پرسشنامه Questionnaire
- آنها فاقد جزئیات هستند. از آنجایی که پاسخها ثابت هستند، فرصت کمتری برای پاسخدهندگان برای ارائه پاسخهایی وجود دارد که احساسات واقعی آنها را در مورد یک موضوع منعکس میکند.
۳-سوالات باز
سوالات باز[۴] به افراد اجازه می دهد تا آنچه را که فکر می کنند با کلمات خود بیان کنند. پرسشهای باز پاسخدهنده را قادر میسازد تا با جزئیاتی که میخواهد به زبان خودش پاسخ دهد.
به عنوان مثال: «میتوانید به من بگویید که در حال حاضر چقدر خوشحال هستید؟».
اگر میخواهید پاسخهای عمیقتری از پاسخدهندگان خود جمعآوری کنید، سؤالات باز بهتر جواب میدهند. اینها گزینه های پاسخ از پیش تعیین شده ای را ارائه نمی دهند و در عوض به پاسخ دهندگان این امکان را می دهند که دقیقاً آنچه را که دوست دارند به زبان خودشان بیان کنند.
سؤالات باز اغلب برای سؤالات پیچیده ای استفاده می شود که نمی توان در چند دسته ساده به آنها پاسخ داد، اما نیاز به جزئیات و بحث بیشتری دارد.
لارنس کولبرگ[۵] به شرکت کنندگان خود با دوراهی های اخلاقی روبرو شد. یکی از معروفترین آنها مربوط به شخصیتی به نام هاینز است که با انتخاب بین تماشای مرگ همسرش بر اثر سرطان یا دزدیدن تنها دارویی که میتواند به او کمک کند، مواجه میشود.
از شرکت کنندگان پرسیده شد که آیا هاینز باید دارو را بدزدد یا نه و مهمتر از آن، دلایل آنها برای درست بودن حمایت یا نقض قانون.
الف-نقاط قوت
- دادههای کیفی غنی بهعنوان سؤالات باز بهدست میآیند که به پاسخدهنده اجازه میدهد تا پاسخ خود را توضیح دهد. این به این معنی است که تحقیق می تواند دریابد که چرا یک فرد نگرش خاصی دارد
ب-محدودیت ها
- جمع آوری داده ها زمان بر است. پاسخدهنده سؤالات باز را بیشتر میکند. این یک مشکل است زیرا ممکن است حجم نمونه کوچکتری به دست آید
- تجزیه و تحلیل داده ها زمان بر است. تجزیه و تحلیل دادههای کیفی برای محقق بیشتر طول میکشد زیرا باید پاسخها را بخواند و سعی کند آنها را با کدگذاری در دستهبندیهایی قرار دهد که اغلب ذهنی و دشوار است. با این حال، اسمیت (۱۹۹۲) یک کتاب کامل را به مسائل تجزیه و تحلیل محتوای موضوعی اختصاص داده است که شامل ۱۴ سیستم امتیازدهی مختلف برای سؤالات باز است.
- برای پاسخ دهندگان کم سواد مناسب نیست زیرا سؤالات باز به مهارت های نوشتاری برتر و توانایی بهتر در بیان احساسات خود به صورت کلامی نیاز دارند.
۴-طراحی پرسشنامه Questionnaire
با توجه به اینکه برخی از پرسشنامه ها از نرخ پاسخ کمتر از ۵ درصد رنج می برند، ضروری است که یک پرسشنامه به خوبی طراحی شده باشد.
تعدادی از عوامل مهم در طراحی پرسشنامه وجود دارد
۱-اهداف
اطمینان حاصل کنید که تمام سوالات پرسیده شده به اهداف تحقیق می پردازند. با این حال، در هر مورد فقط از یک ویژگی ساختاری که در حال بررسی آن هستید استفاده کنید
۲-طول
هرچه این پرسشنامه طولانی تر باشد، افراد کمتر آن را تکمیل خواهند کرد. سؤالات باید کوتاه، واضح و دقیق باشند. هرگونه سوال/موضوع غیر ضروری باید حذف شود
۳-مطالعه آزمایشی
یک مطالعه تمرینی در مقیاس کوچک انجام دهید تا مطمئن شوید که مردم سؤالات را درک می کنند. افراد همچنین میتوانند بازخورد صادقانه دقیقی در مورد طراحی پرسشنامه ارائه دهند
۴-ترتیب سوال
سوالات باید از نظر منطقی از کم حساس ترین به حساس ترین، از واقعی و رفتاری به شناختی و از کلی تر به خاص تر پیشرفت کنند.
محقق باید اطمینان حاصل کند که پاسخ به یک سؤال تحت تأثیر سؤالات قبلی نیست
۵-واژه شناسی
باید حداقل اصطلاحات فنی وجود داشته باشد. سؤالات باید ساده، دقیق و قابل فهم باشند
زبان پرسشنامه باید متناسب با واژگان گروه افراد مورد مطالعه باشد. از جملاتی استفاده کنید که توسط اعضای زیرجمعیت های مختلف جمعیت مورد نظر به یک شکل تفسیر می شوند.
به عنوان مثال، محقق باید زبان سؤالات را تغییر دهد تا با پیشینه اجتماعی سن / سطح تحصیلات / طبقه اجتماعی / قومیت و غیره مطابقت داشته باشد.
۶-ارائه
مطمئن شوید که حرفه ای به نظر می رسد، دستورالعمل های واضح و مختصر را شامل می شود.
۷-مسائل اخلاقی
محقق باید اطمینان حاصل کند که اطلاعات ارائه شده توسط پاسخ دهنده، مانند نام، آدرس و غیره، محرمانه است.
این بدان معناست که پرسشنامهها برای تحقیق در مورد موضوعات حساس خوب هستند، زیرا وقتی پاسخدهندگان قابل شناسایی نباشند، صادقتر خواهند بود.
محرمانه نگه داشتن پرسشنامه همچنین باید احتمال هر گونه آسیب روانی مانند خجالت را کاهش دهد.
شرکت کنندگان باید قبل از تکمیل پرسشنامه رضایت آگاهانه ارائه دهند و باید بدانند که حق دارند اطلاعات خود را در هر زمانی از نظرسنجی/مطالعه پس بگیرند.
_____________________________________
مشکلات مربوط به پرسشنامه های پستی
دادهها ممکن است معتبر نباشند (یعنی صادقانه) زیرا هرگز نمیتوانیم مطمئن باشیم که شخص مناسب واقعاً پرسشنامه پستی را تکمیل کرده است.
همچنین، پرسشنامه های پستی ممکن است معرف جمعیت مورد مطالعه آنها نباشد؟
- این به این دلیل است که ممکن است برخی از پرسشنامه ها در پست گم شوند و حجم نمونه کاهش یابد
- پرسشنامه ممکن است توسط فردی که عضو جامعه پژوهش نیست تکمیل شود
- کسانی که دیدگاه های قوی در مورد موضوع پرسشنامه دارند، نسبت به کسانی که علاقه ای به آن ندارند، احتمال بیشتری دارد که آن را تکمیل کنند.
مزایای مطالعه آزمایشی
یک مطالعه آزمایشی یک مطالعه عملی / در مقیاس کوچک است که قبل از مطالعه اصلی انجام شده است. این امکان را به محقق میدهد تا مطالعه را با چند شرکتکننده امتحان کند تا بتوان قبل از مطالعه اصلی تنظیمات را انجام داد، بنابراین در زمان و هزینه صرفهجویی میشود.
انجام یک مطالعه آزمایشی پرسشنامه به دلایل زیر مهم است:
۱-بررسی کنید که پاسخ دهندگان اصطلاحات استفاده شده در پرسشنامه را درک کنند.
۲-بررسی کنید که سؤالات احساسی استفاده نشده باشد زیرا افراد را حالت تدافعی میدهد و میتواند پاسخهای آنها را بیاعتبار کند.
۳-بررسی کنید که از سؤالات اصلی استفاده نشده باشد زیرا ممکن است پاسخ پاسخ دهنده را مغرضانه کند.
۴-اطمینان حاصل کنید که پرسشنامه می تواند در یک بازه زمانی مناسب تکمیل شود (یعنی خیلی طولانی نیست).
McLeod, S. A. (2018). Questionnaire: definition, examples, design and types. Simply Psychology. www.simplypsychology.org/questionnaires.html
APA Style References
Fraley, R. C., Waller, N. G., & Brennan, K. A. (2000). An item-response theory analysis of self-report measures of adult attachment. Journal of Personality and Social Psychology, 78, ۳۵۰-۳۶۵.
Friedman, M., & Rosenman, R. H. (1974). Type A behavior and your heart. New York: Knopf.
Holmes, T. H., & Rahe, R. H. (1967). The social readjustment rating scale. Journal of psychosomatic research, 11(2), ۲۱۳-۲۱۸.
Smith, C. P. (Ed.). (1992). Motivation and personality: Handbook of thematic content analysis. Cambridge University Press.
برخی از پرسشنامه موجود در وبسایت شریف پژوه
پرسشنامه اشتیاق شغلی
۱. پرسشنامه پنج وجهی ذهن آگاهی بائر و همکاران (۲۰۰۶)
۲. پرسشنامه ترس از شفقت FCS Fear of Compassion Scale
۳. پرسشنامه تفکر انتقادی (ریکتس ،۲۰۰۳) Critical Thinking
۴. پرسشنامه توانمندی های شخصیتی و منش (پیترسون و سلیگمن،۲۰۰۴)
۵. پرسشنامه سرمایه ی اجتماعی (اونیکس و بولن ،۲۰۰۰) social capital
۶. پرسشنامه شاخص اثربخشی مدرسه SE- Index
۷. پرسشنامه شفقت خود Self-Compassion scale
۸. پرسشنامه شکفتگی/شکوفایی flourishing scale
۹. پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ ۱۹۶۵ (RSES)
۱۰. پرسشنامه هویت اخلاقی moral identity (آکینو و رید،۲۰۰۲)
۱۱. پرسشنامه و مقیاس درماندگی(آشفتگی)اخلاقی (MDS)
۱۲. پرسشنامه ی اثربخشی سازمانی پارسونز (AGIL)
۱۳. پرسشنامه ی کمال گرایی چند بعدی فراست FMPS
۱۴. پرسشنامه/ مقیاس خودکارآمدی معلمSelf-Efficacy
۱۵. پرسشنامه/ مقیاس سنجش جهت گیری های درونی و بیرونی مذهبی آلپورت(۱۹۵۰)
۱۶. پرسشنامه/پرسش نامه/مقیاس مزاج و سرشت کلونینجر (۱۲۵-TCL)
۱۷. پرسشنامه/مقیاس شایستگی هیجانی اجتماعی دانش آموزان (SECQ)
۱۸. پرسشنامه/مقیاس مثبت اندیشی اینگرام و ویس نیکی (۱۹۸۸)
۱۹. پرسشنامه/مقیاس ابعاد دلبستگی به والدین و همسالان (IPPA)
۲۰. پرسشنامه/مقیاس احساس امنیت اجتماعی دلاور ۱۳۸۴
۲۱. پرسشنامه/مقیاس احساس تعلق به مدرسه بری و همکاران (۲۰۰۴)Students’ sense of connectedness with school questionnaire
۲۲. پرسشنامه/مقیاس اختلال استرس پس از سانحه (PCL)
۲۳. پرسشنامه/مقیاس اختلال اضطراب فراگیر- ویرایش چهارم ( GADQ- IV )
۲۴. پرسشنامه/مقیاس اخلاق تحصیلی گل پرور (۱۳۸۹)
۲۵. پرسشنامه/مقیاس اخلاق حرفه ای کارکنان
۲۶. پرسشنامه/مقیاس ارزشیابی رشد مهارتهای اجتماعی
۲۷. پرسشنامه/مقیاس اضطراب اجتماعی لیبوویتنز (LSAS)
۲۸. پرسشنامه/مقیاس اضطراب بدنی اجتماعی هارت (۱۹۸۹)
۲۹. پرسشنامه/مقیاس اضطراب بدنی اجتماعی هارت و همکاران (۱۹۸۹)social physique anxiety
۳۰. پرسشنامه اضطراب حالتی–رقابتی (۲- CSAI) Competitive State Anxiety
۳۱. پرسشنامه/مقیاس اضطراب ریاضی برای کودکان Children’s Math Anxiety Questionnaire (CMAQ)
۳۲. پرسشنامه/مقیاس اضطراب سلامت (HAI-18)
۳۳. پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر Death Anxiety questionnaire
۳۴. پرسشنامه افکار اضطرابی (AnTI)Anxious Thoughts Inventory
۳۵. پرسشنامه/مقیاس امنیت و لذت اجتماعی گیلبرت و همکاران (۲۰۰۹)
۳۶. پرسشنامه/مقیاس امید به زندگی اشنایدر ۱۹۹۱
۳۷. پرسشنامه/مقیاس آوای سازمانی Organizational Voice Questionnaire
۳۸. پرسشنامه/مقیاس بازار یابی اجنماعی social marketing
۳۹. پرسشنامه/مقیاس بازاریابی رسانه های اجتماعی تولاسیرم و ورشا (۲۰۱۱)
۴۰. پرسشنامه/مقیاس بررسی شیوع رفتارهای پر خطر احمدپور ترکمان (۱۳۹۰)
۴۱. پرسشنامه/مقیاس بلوغ اجتماعی رائو (۱۹۸۶)
۴۲. پرسشنامه/مقیاس تجربه ی همسر آزاری
۴۳. پرسشنامه/مقیاس تشخیص اختلالات مرتبط با اضطراب کودکان
۴۴. پرسشنامه/مقیاس ثبات تعاملات زناشویی marital interaction stability
۴۵. پرسشنامه/مقیاس چشم انداز/ افق زمانی ZTPI (زیمباردو و بوید ۱۹۹۹) — ویرایشگر کلاسیک
۴۶. پرسشنامه/مقیاس چند بعدی حمایت اجتماعی ادراک شده زیمن و همکاران (۱۹۸۸)
۴۷. پرسشنامه/مقیاس خود تنظیمی تحصیلی بوفارد (۱۹۹۵)
۴۸. پرسشنامه/مقیاس خود ناتوان سازی جونز و رودوالت
۴۹. پرسشنامه/مقیاس دو سوگرایی در ابراز گری هیجانی کینگ و امونز(۱۹۹۰)
۵۰. پرسشنامه/مقیاس دیدگاه فراهیجانی والدین ایولینی کو(۲۰۰۶)
۵۱. پرسشنامه/مقیاس رابطه ی والد- کودک پیانتا(۲۰۱۱)
۵۲. پرسشنامه/مقیاس رفتار خرید کیم (۲۰۰۸)
۵۳. پرسشنامه/مقیاس رهبری اخلاقیEthical leadership
۵۴. پرسشنامه/مقیاس سازگاری اجتماعی دانش آموزان سینها و سینگ(۱۹۹۳)
۵۵. پرسشنامه/مقیاس سازگاری عاطفی – اجتماعی/ گزینش همسالان (کریک و گروت پیتر،۱۹۹۵)
۵۶. پرسشنامه/مقیاس سایش اجتماعی Social Undermining — ویرایشگر کلاسیک
۵۷. پرسشنامه/مقیاس سلامت اجتماعی کییز
۵۸. پرسشنامه/مقیاس شایستگی اجتماعی برمستر و همکاران (۱۹۹۸)
۵۹. پرسشنامه/مقیاس شخصیتی هگزاکو (فرم کوتاه-۲۴) HEXACO-24
۶۰. پرسشنامه/مقیاس طرح واره های ناسازگار اولیه( فرم کوتاه ) یانگ (YSQ-SF) (1998)
۶۱. پرسشنامه/مقیاس طفره روی اجتماعی جورج (۱۹۹۲)
۶۲. پرسشنامه/مقیاس عاطفه خود آگاه
۶۳. پرسشنامه/مقیاس عاطفه مثبت – منفی (PANAS)
۶۴. پرسشنامه/مقیاس عدالت زناشویی بهمنی
۶۵. پرسشنامه/مقیاس علاقه اجتماعی کراندال (۱۹۷۵)
۶۶. پرسشنامه/مقیاس علاقه ی اجتماعی کودکان علیزاده و همکاران
۶۷. پرسشنامه/مقیاس علل ادراک شده ی طلاق نخعی و همکاران (۲۰۱۸)
۶۸. پرسشنامه/مقیاس فراشناخت و فراهیجان مثبت بیر و مونته آ(۲۰۱۰)
۶۹. پرسشنامه/مقیاس کارکردهای اجراییBRIEF جرارد و همکاران (۲۰۰۰)
۷۰. پرسشنامه/مقیاس کنترل اضطراب راپی و همکاران (۱۹۹۶)
۷۱. پرسشنامه کیفیت زناشویی RDAS
۷۲. پرسشنامه/مقیاس کیفیت زندگی بیماران قلبی فرانس و پاورس(۱۹۹۹)
۷۳. پرسشنامه/مقیاس کیفیت زندگی جنسی زنان سیموند و همکاران (۲۰۰۵)
۷۴. پرسشنامه/مقیاس گرایش به خیانت زناشویی بشیر پور و همکاران (۱۳۹۷)
۷۵. پرسشنامه/مقیاس مشکلات بین فردی (۲۹-IIP)
۷۶. پرسشنامه/مقیاس منابع روانی اجتماعی psychosocial resources Scale
۷۷. پرسشنامه/مقیاس نگرش به مصرف دخانیات (شور، ۲۰۰۰) attitudes toward smoking
۷۸. پرسشنامه/مقیاس نگرش های ناکارمد و ایزمن و بک ( DAS-26)
۷۹. پرسشنامه/مقیاس هوش های چندگانه ی گاردنر
۸۰. پرسشنامه/مقیاس هویت ملی و اجتماعی سلگی و همکاران (۱۳۹۴)
۸۱. پرسشنامه/مقیاس ویژگی شخصیتی عزم/اراده Grit Scale
[۱] social desirability
[۲] open and closed questions
[۳] quantitative and qualitative data
[۴] Open Questions
[۵] Lawrence Kohlberg